0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

– Eski Japonya Başbakanı Abe, uğradığı suikast sonucu hayatını kaybetti

TOKYO – Eski Japonya Başbakanı Shinzo Abe, seçim konuşması yaptığı Nara kentinde uğradığı silahlı hücumun akabinde hayatını kaybetti. Hücumun nedeninin belirlenmesine yönelik zanlının meskeninde başlatılan çalışmalar sürüyor.

Japonya’da seçim konuşması yaptığı Nara kentinde silahlı akına uğrayan ve hastaneye kaldırılan Eski Japonya Başbakanı Shinzo Abe, 67 yaşında hayatını kaybetti. Daha evvel Japonya Öz Savunma Kuvvetleri bünyesinde çalışan 41 yaşındaki Yamagami Tetsuya’nın el üretimi olduğu öğrenilen silahından çıkan 2 kurşunla ağır yaralanan Abe, yapılan tüm müdahalelere karşın kurtarılamadı. Japonya Başbakanı Fumio Kishida taarruz hakkında, “Demokrasinin temeli olan seçim devrinde yapılan bu alçakça aksiyonu en güçlü biçimde kınıyorum” tabirlerini kullanırken, Abe’nin vefatı Japonya kamuoyunda da derin bir şok tesirine yol açtı. Hücumun nedenini öğrenmeye çalışan Japon polisi, zanlının Nara’daki meskeninde arama başlattı.

En uzun müddet misyon yapan başbakandı

İlk sefer 2006’da başbakanlık koltuğuna oturan Abe, sağlık problemlerini münasebet göstererek 1 yıl sonra istifa etmiş, Aralık 2012’de başbakanlığa geri dönmesinin akabinde 2019 yılında vazifesinde 2 bin 887 güne ulaşarak Japonya’nın en uzun müddet misyonda kalan başbakanı unvanını elde etmişti. Aralık 2012’de misyona dönen Abe, ekonomi ve çalışma stili ıslahatları üzerine çalışmıştı. Abe, çocuk bakımı konusunda devlet takviyesini teşvik etmek için de efor harcamıştı. Vazife mühleti boyunca askeri harcamaları artıran ve 2. Dünya Savaşı sonrası pasifist Japonya anayasasını değiştirme gayesinden vazgeçmeyen Abe, Kuzey Kore tarafından kaçırılan Japon vatandaşlarının ülkeye dönüşü için yürüttüğü çalışmalarla da gündeme gelmişti.

Abe’nin ABD-İran krizindeki arabuluculuğu

Görevi müddetince füze programı ve kaçırılan Japon vatandaşları meselesinin tahlili için Kuzey Kore idaresi ile görüşmeye hazır olduğunu sıkça lisana getiren Abe’nin ismi, güçlü Tahran-Tokyo münasebetleri nedeniyle İran ile ABD ortasındaki “nükleer” krizde arabuluculuk rolünü üstlenebilecek isim olarak da gündeme gelmişti. Abe, 2019’da İran’a gerçekleştirdiği ziyaretle birinci sefer başbakan olarak ülkeyi ziyaret eden Japon olmuştu. Lakin Abe’nin birinci İran ziyareti, İran-Irak ortasında arabulucu olmak için çabalayan Japonya Dışişleri Bakanı babasıyla Tahran’a gelişiydi.

Abe başbakan unvanıyla 2019’da geldiği İran’da Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani’yle görüşmüş, ABD ile İran ortasında artan tansiyondan kaygı duyduğunu belirterek, “Bugün bölgede askeri çatışma riski artmıştır ve her ne değerine olursa olsun bu çatışmayı önlememiz gerek. Japonya barışın sağlanması ismine üzerine düşen her şeyi yapmaya hazırdır” sözlerini kullanmıştı. Abe, Orta Doğu’da barışın inşa edilmesi için Tahran’ın yapan bir rol üstlenmesi gerektiğini vurgulamıştı. Manevî ise ABD ile bir müzakerenin fakat uygulanan yaptırımların kalkmasıyla mümkün olabileceğini söylemişti.

Abe ayrıyeten kritik ziyaretinde İran Dini Önderi Ayetullah Ali Hamaney ile görüşmüştü. Abe, Hamaney’e ABD Lideri Trump’tan ileti getirdiğini söylemiş, lakin Hamaney Trump’tan ileti almak istemediğini belirterek, “Trump’ı ileti alışverişinde bulunmaya layık bir insan olarak görmüyorum. Ona verecek bir karşılığım yok ve onu yanıtlamayacağım” demişti. Abe, Trump’ın mektubunu elinde tutmakla yetinmişti.

Yolsuzluk skandalı

Abe, çeşitli yolsuzluk savları ile de kamuoyunun dikkatini çekmişti. Japonya’da devlete ilişkin bir arazinin Başbakan Shinzo Abe’nin eşi Akie Abe ile irtibatlı bir özel okul işletmesine çok ucuza verildiği tarafındaki tezlerle muhalefetin reaksiyonunu çeken Abe, ayrıyeten yüzlerce davetlinin katıldığı bir partiye kendi siyasi taraftarlarını davet ederek yurttaşların vergilerini israf etmekle eleştirilmişti.

Sağlık meseleleri nedeniyle istifa etmişti

Japon iktisadını canlandırma ile deflasyonu önlemeyi amaçlayan ve “Abenomics” olarak bilinen bir dizi siyasetle uzun yıllar halkın takviyesini kazanan Abe, son olarak Covid-19 salgınında yeteri kadar sorumluluk almamakla eleştirilmişti. Salgın mühletince vakit zaman gözlerden uzak kalmayı tercih eden Abe’nin bu davranışı, sağlık sıkıntıları yaşadığı ve başbakanlık vazifelerini yürütmekte zorlandığı argümanlarını güçlendirmişti. Abe, misyon mühleti boyunca denetim altında tutabildiği ülseratif kolit rahatsızlığının tekrar kötüleşmeye başladığını tabir ederek 28 Ağustos 2020’de istifa etme kararı aldığını kamuoyuna duyurmuştu. Başbakanlık misyonunu bırakmasının akabinde iktidardaki Liberal Demokrat Parti’de siyaset yapmayı sürdüren Abe, bugün Nara’da Pazar günü yapılacak üst meclis seçimlerinde yarışacak bir LDP adayını desteklemek üzere bulunuyordu.

Dünya başkanları saldırıyı kınadı

Eski Japonya Başbakanı Shinzo Abe’nin silahlı akına uğraması dünya gündeminde geniş yankı uyandırdı. Birçok ülke önderi gönderdiği iletilerle saldırıyı kınadı. Tayvan önderi Tsai Ing-wen, resmi Facebook hesabından saldırıyı kınayarak Abe için, “Tayvan-Japonya ilgilerinin gelişmesine katkı sağlamak için hiçbir uğraştan kaçınmadı. Abe yalnızca benim için çok âlâ bir arkadaş değil, tıpkı vakitte Tayvan için de samimi bir dost” sözlerini kullanırken, Singapur Başbakanı Lee Hsien Loong da Facebook üzerinden yaptığı açıklamada “anlamsız bir şiddet eylemi” olarak nitelediği saldırıyı öğrendiğinde “derin bir şok geçirdiğini” tabir etti. Saldırıyı kınayan Loong, “Abe, Singapur’un güzel bir arkadaşı. Tokyo’ya yaptığım ziyarette, Mayıs ayında onu öğlen yemeğine davet etmiştim” sözlerini kullandı.

Dünyanın dört bir yanından bildiri yağdı

Avustralya Başbakanı Anthony Albanese ise Twitter’da yaptığı paylaşımda Shinzo Abe’nin vurulduğuna dair şoke edici haberler geldiğini belirterek, “Kalbimiz, Abe’nin ailesi ve Japon halkıyla birlikte” dedi. Hindistan Başbakanı Narendra Modi de Twitter hesabından yaptığı paylaşımda, “Sevgili arkadaşım Shinzo Abe’ye yapılan taarruzdan derin ıstırap duyduk. Kalbimiz onunla, ailesiyle ve Japonya halkıyla birlikte” tabirlerini kullandı.

G20 dışişleri bakanlarından da bildiri geldi

G20 kümesinin dışişleri bakanlarının Endonezya’da gerçekleştirilen toplantısında bulunan Güney Kore Dışişleri Bakanı Park Jin, Japon mevkidaşı Yoshimasa Hayashi’ye hüzünlerini iletti. Endonezya Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, Endonezya Dışişleri Bakanı Retno Marsudi’nin de Hayashi ile “en derin üzüntülerini” paylaştığı kaydedildi.