0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Sosyal medyada aldatıcı bilgi verilmesinin önüne geçecek düzenleme Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Kanuna nazaran, yasal yere kavuşturulmaları için internet haber siteleri ile basın kartına ait mevzular, Basın Kanunu’nun kapsamına alınarak radyo, televizyon, kamu kurum ve kuruluşlarının yürüttükleri enformasyon hizmetlerinde çalışan kamu işçisi, basın kartı düzenlenmesi bakımından vadeli yayın çalışanları üzere pahalandırılacak.

HABER SİTELERİ PERİYODİK YAYIN KAPSAMINA ALINDI

Basın Kanunu’nun gayeleri ortasına basın kartına ait adap ve temelleri belirlemek de eklenecek. Basın kartı talep eden medya mensupları ve enformasyon vazifelileri, kanun kapsamına dahil edilecek. İnternet haber siteleri de müddetli yayın tarifi kapsamına alınacak. Düzenlemede ‘internet haber sitesi’, ‘İletişim Başkanı’, ‘İletişim Başkanlığı’, ‘Basın Kartı Komisyonu’, ‘medya mensubu’, ‘enformasyon görevlisi’ de tanımlanıyor.

İnternet haber sitelerinde bir içeriğin birinci defa sunulmaya başlandığı tarih ile sonraki güncelleme tarihleri, her erişildiğinde değişmeyecek halde içeriğin üzerinde belirtilecek. Kayıt için verilen beyannamede elektronik tebligat adresi de gösterilecek. Yayım durdurma müeyyidesi internet haber siteleri bakımından uygulanmayacak. İnternet haber sitesinin karara uymaması halinde Cumhuriyet Başsavcılığı 2 hafta içinde eksikliğin giderilmesini yahut gerçeğe alışılmamış bilgilerin düzeltilmesini internet haber sitesinden isteyecek. İstemin 2 hafta içinde yerine getirilmemesi durumunda Cumhuriyet Başsavcılığı internet haber sitesi vasfının kazanılmadığının tespiti hedefiyle asliye ceza mahkemesine başvuracak. Mahkeme en geç 2 hafta içinde kararını verecek.

YALAN HABER YAYANA MAHPUS CEZASI

Düzenleme ile halkı aldatıcı bilgiyi alenen yayma hatasına 1 yıldan 3 yıla kadar mahpus cezası öngörülüyor. İnternetten yayın yapan kuruluşlar, basın kanunu kapsamına alınarak yeni haklara kavuştu.

BASIN KARTI TÜRLERİ

Kanunla basın kartı başvurusu, niteliği ve cinsleri de belirlendi. Buna nazaran, basın kartı başvurusu Bağlantı Başkanlığına yapılacak. Basın kartı, resmi nitelikte bir kimlik evrakı olarak kabul edilecek.

Göreve bağlı basın kartı: Bir medya kuruluşuna bağlı olarak çalışan Türk vatandaşı medya mensuplarına ve enformasyon görevlilerine verilen basın kartını,

Süreli basın kartı: Misyon alanı Türkiye’yi kapsayan yabancı medya mensuplarına verilen basın kartını,

Geçici basın kartı: Misyon alanı Türkiye’yi kapsamamakla bir arada süreksiz bir müddetle Türkiye’ye haber hedefli gelen yabancı medya mensuplarına verilen basın kartını,

Serbest basın kartı: Süreksiz bir müddetle çalışmayan yahut yurt dışında özgür gazetecilik yapan medya mensuplarına verilen basın kartını,

Sürekli basın kartı: En az 18 yıl mesleksel hizmeti bulunan medya mensupları ve enformasyon görevlilerine ömür uzunluğu verilen basın kartını tabir edecek.

KİMLER BASIN KARTI ALABİLİR?

Basın kartı, Türkiye’de faaliyet gösteren medya kuruluşlarının Türk vatandaşı medya mensuplarına, müddetli yayınların sahiplerine yahut hukukî kişi temsilcileri ile radyo ve televizyonların idare konseyi liderlerine, medya kuruluşları ismine hareket eden ve misyon alanı Türkiye’yi kapsayan yabancı medya mensupları ile vazife alanı Türkiye’yi kapsamamakla birlikte süreksiz bir müddetle Türkiye’ye haber maksatlı gelen yabancı medya mensuplarına, yurt dışında yayın yapan medya kuruluşlarının, Türk vatandaşı sahiplerine ve çalışanlarına, yurt dışında hür gazetecilik yapan Türk vatandaşı medya mensuplarına, medya alanında hizmet veren kamu kurum ve kuruluşlarında ve kamu kurum ve kuruluşlarının yürüttükleri enformasyon hizmetlerinde çalışan kamu çalışanına, medya alanında faaliyet göstermeleri kuralıyla sendikalar ile kamu faydasına faaliyette bulunduğu tespit edilen dernek ve vakıfların yöneticilerine verilebilecek.

Basın kartı talep edenlerin müracaatta bulunabilmeleri için 18 yaşını bitirmiş olması, en az lise yahut dengi bir eğitim kurumundan mezun olması, kısıtlı yahut kamu hizmetlerinden yasaklı olmaması kaidesi aranacak. Ayrıyeten basın kartı talep edenlerin müracaatta bulunabilmesi için Türk Ceza Kanunu’nun 53’üncü hususunda belirtilen mühletler geçmiş olsa bile; taammüden işlenen bir kabahatten ötürü 5 yıl yahut daha fazla müddetle mahpus cezasına ya da şantaj, hırsızlık, sahtecilik, dolandırıcılık, itimadı berbata kullanma, palavra tanıklık, palavra yere yemin, iftira, cürüm uydurma, müstehcenlik, fuhuş, hileli iflas, zimmet, irtikap, rüşvet, kaçakçılık, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, kabahatten kaynaklanan malvarlığı pahalarını aklama hataları ile cinsel dokunulmazlığa karşı hatalar, kamu barışına karşı hatalar, anayasal tertibe ve bu sistemin işleyişine karşı hatalar, ulusal savunmaya karşı kabahatler, devlet sırlarına karşı kabahatler, casusluk cürümleri ve terör kabahatlerinden karar giymemiş olması gerekiyor.

Kart talep edenlerde, Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştıranlar Ortasındaki Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanun kararlarına uygun mukavele yapmış olması ve zorlayıcı sebepler dışında işten ayrıldığı tarihten itibaren 1 aydan fazla olmamak üzere orta vermeden çalışması, medya faaliyeti dışında ticari faaliyette bulunmaması kaidesi da aranacak.

Basın kartı talep eden periyodik yayın sahipleri yahut hukukî kişi temsilcileri ile radyo ve televizyonların idare şurası liderlerinde, kamu kurum ve kuruluşlarında basın kartı alabilecek çalışanlarda ve yabancı basın-yayın kuruluşlarında çalışan Türk vatandaşı medya mensuplarından basın kartı talep edenlerde “Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştıranlar Ortasındaki Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanun kararlarına uygun kontrat yapmış olması ve zorlayıcı sebepler dışında işten ayrıldığı tarihten itibaren 1 aydan fazla olmamak üzere orta vermeden çalışması, medya faaliyeti dışında ticari faaliyette bulunmaması” kaideleri aranmayacak.

Sürekli ve özgür basın kartı talep edenler ile Türkiye Radyo Televizyon Kurumu (TRT) aracılığıyla misyona bağlı basın kartı talep edenlerde ise “Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştıranlar Ortasındaki Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanun kararlarına uygun kontrat yapmış olması ve zorlayan sebepler dışında işten ayrıldığı tarihten itibaren 1 aydan fazla olmamak üzere orta vermeden çalışması” kuralı aranmayacak.

Basın kartı talep eden yabancı medya mensuplarına, medya kuruluşu tarafından görevlendirildiklerini belgelendirmeleri, Memleketler arası İşgücü Kanunu uyarınca çalışma müsaadelerinin olması, bağlı bulundukları kuruluşun yönetim merkezinin bulunduğu ülkenin Türkiye’deki büyükelçilik, elçilik yahut konsolosluklarından aldıkları takdim mektubunu ibraz etmeleri halinde, karşılıklılık aslı da gözetilerek Başkanlıkça basın kartı verilebilecek.

Basın Kartı Kurulu 19 üyeden oluşacak. Kurulda, Başkanlığı temsilen 3 üyenin yanı sıra personel sendikası biçiminde faaliyet gösteren sendikalardan basın kartı sahibi üyesi en fazla olan sendika tarafından belirlenecek 2 üye ile irtibat fakültesi dekanları yahut basın kartı sahibi gazeteciler ortasından Başkanlıkça belirlenecek 3 üye de yer alacak. Üyelerin misyon mühleti 2 yıl olacak. Müddeti dolan üyeler tekrar seçilebilecek. Kurul; müracaat sahibinin niteliklerini, mesleksel çalışmalarını, yapıtlarını, mükafatlarını kıymetlendirerek basın kartı taşıyıp taşımayacağına karar verecek.

BASIN KARTININ İPTAL GEREKÇELERİ

• Kanun’a nazaran, basın kartı sahibinin, kanunda belirtilen niteliklere sahip olmadığının yahut bu nitelikleri sonradan kaybettiğinin anlaşılması halinde basın kartı, İrtibat Başkanlığınca iptal edilecek.
• Basın kartı sahibinin, basın ahlak asıllarına muhalif davranışlarda bulunması halinde Basın Kartı Kurulu kararıyla basın kartı iptal edilecek.
• Basın kartı sahibinin gereken niteliklere sahip olmadığının yahut bu nitelikleri sonradan kaybettiğinin anlaşılması nedeniyle İrtibat Başkanlığınca basın kartının iptali halinde kartın iade edildiği tarihten itibaren 1 yıl geçmedikçe yine basın kartı verilmeyecek.