ANKARA Üniversitesi Tıp Fakültesi Cebeci Hastanesi Çocuk Sıhhati Hastalıkları Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Fatma Tuba Eminoğlu’nun ‘Kalıtsal Metabolik Hastalıklar Teşhisli Çocuklarda Covid-19 Pandemisi Sürecindeki Karşılanmamış Gereksinimler’ araştırmasına katılanların yüzde 40’ında, pandemi devrinde ‘anne depresyonu’ geliştiği belirlendi.
Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Cebeci Hastanesi Çocuk Sıhhati Hastalıkları Ana Bilim Kolu Çocuk Metabolizma Hastalıkları Bilim Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Fatma Tuba Eminoğlu ve takımı tarafından kalıtsal hastalığı bulunan 0-18 yaş ortası çocuk hastaların pandemi periyodunda sağlık hizmetine ulaşma konusunda yaşadıkları durumları ortaya çıkarmak hedefiyle araştırma yapıldı. ‘Kalıtsal Metabolik Hastalıklar Teşhisli Çocuklarda Covid-19 Pandemisi Sürecindeki Karşılanmamış Gereksinimler’ başlıklı araştırma, 17 Mart-1 Temmuz 2020’de hastanede tedavi gören 194 kalıtsal hastalığı bulunan çocuğun ebeveynleriyle gerçekleştirildi.
Doç. Dr. Eminoğlu, Covid-19 pandemisinin tüm dünyada olduğu üzere Türkiye’de de sağlık hizmetine ulaşım konusunda değerli kısıtlıklar getirdiğine dikkat çekerek, “Özellikle kronik hastalıklarda sağlık hizmetine ulaşım çok değerli. Bu hastalarımıza ulaşıp öncelikle sağlık hizmetlerinde hangi hizmetlerden yararlandıkları hangi hizmetlerden yararlanamadıkları konusunda ailelerden bilgi aldık. Sağlık Bakanlığı’nın tam vaktinde müdahalesiyle Covid-19 pandemi devrinde bilhassa rapor müddetlerinin uzatılması, ilaç almak için reçete ihtiyacın kalkması üzere durumlarla ilaca erişimde bir dert olmadığını gözlemledik ve hastalarımız ile aileleri de bu mevzuda rastgele bir problem yaşamadıklarını bildirdiler. Yani raporları var ise ve daha evvelden muhakkak bir yerde takip ediliyorlar ise Covid-19 devrinde ilaçlarını alabildiler ve hastaneye bundan ötürü müracaatları gerekmedi” diye konuştu.YÜZDE 60’I SAĞLIK HİZMETLERİNE PROBLEMSİZ ULAŞMIŞDoç. Dr. Eminoğlu, iştirakçilere, ‘Sağlık hizmetlerine ulaşımda rastgele bir sorun yaşadınız mı?’ sorusu da sorduklarını aktararak, “Sorumuza; Türkiye genelindeki iştirakçilerin yüzde 60’ı, tam kısıtlamanın olduğu ve kentler ortası seyahatin yasaklandığı periyotta sağlık hizmetlerine sorunsuz ulaştıkları cevabını verdi. Ankara‘dan araştırmaya katılanların hepsi sağlık hizmetlerine ulaştıklarını belirttiler. Tam kısıtlamanın olduğu vakitlerde bulundukları vilayette şayet uzmanlaşmış doktor ya da hastane yok ise seyahat etme imkanları olmadığı için sağlık hizmetlerinden geri kaldıklarını öğrendik. Bu da yaklaşık olarak bizim çalışma kümemizde yüzde 40’lık bir oranı oluşturuyordu. Genel olarak iştirakçilerin yarısından fazlası Covid-19 periyodunda sağlık hizmetlerine ulaştıklarını söz ettiler” dedi.’ANNELERİN YÜZDE 40’INDA DEPRESYON OLDU’Doç. Dr. Eminoğlu, araştırmada kalıtsal hastalığı bulunan çocukların ailelerinde pandemi periyodunda ‘anne depresyonu’nun da arttığını gözlemlediklerini belirterek şunları söyledi: “Ailesinde Covid-19 geçiren ya da iş kaybı yaşayan ailelerimiz olunca ‘anne depresyonu’nu değerlendirdik. Aslında hepimizi negatif etkileyen bir süreçti; fakat bizim çalışma kümemizde da yaklaşık annelerin yüzde 40’ında depresyon olduğunu saptadık. Çocuklarda bu kronik rahatsızlıklar aslında anne ve babalar için hayli güç; zira daima desteklenmesi gereken bir çocukla berabersiniz. Daima teşhis ve takip kısımlarının çok titizlikle yapılması gereken bir hasta kümesi. Beraberinde Covid-19’un getirdiği kaygı, gerilim; ‘sağlık hizmetlerine ulaşabilecek miyim, tedavisini alabilecek miyim’ gibi sorular annelerde biraz daha negatif bir tesir oluşturdu.”‘TELE TIP SAĞLIK SİSTEMİNE ENTEGRE EDİLMELİ’
Doç. Dr. Eminoğlu, ayrıyeten salgında çok büyük uğraşlar verdiklerini de lisana getirerek, “Özellikle hem Türk tabiplerinin ve sağlık işçilerinin fevkalâde çabalı eforları hem Sağlık Bakanlığı’nın vaktinde aldığı tedbirlerle biz bu devri ülke olarak muvaffakiyetle atlattık fakat hepimiz birtakım dersler çıkardık. Bundan sonra oluşabilecek pandemiler yahut öteki riskli durumlar için tele tıp sisteminin sağlık sistemimize bir an evvel entegre edilmesi ve birebir vakitte yeniden bu destekleyici sistemlerden meskende tedavi seçeneklerinin de sağlık sistemine entegrasyonu ehemmiyet taşımakta. Bu mevzuda aslında çalışmalar vardı fakat Covid-19 dönemi bunun ehemmiyetini daha da öne çıkardı, diyebiliriz” dedi.
Demirören Haber Ajansı / Kaan Ulu – Sağlık
News
