Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, 6 muhalefet partisinin “güçlendirilmiş parlamenter sistem” mutabakatının eskiye dönüş olduğunu belirterek “Eskiye dönüyorlar, yeni sistem diyorlar. Yeni bir tane bir şey göstersinler.” diye konuştu.
Dikmen’deki Hakimevi’nde yargı muhabirleriyle bir ortaya gelen Bozdağ, soruları cevapladı.
Birtakım ferdi müracaatlarda verilen ihlal kararına ilgili mahkemelerin uymadığı istikametindeki tartışmalara ait soru üzerine Bozdağ, Ceza Muhakemesi Kanunu’nda Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararlarının davanın yenileme sebebi sayıldığını anımsattı. Bozdağ, ihlal kararının gelmesinden sonra mahkemenin telafi edilebilir hususlarda yargılamaları yenilediğini, bunun mahkemelerin yargı yetkisini kaldırmadığını söyledi.
Türkiye’nin bir hukuk devleti olduğunu aktaran Bozdağ, “Bireysel müracaat kararlarına da AİHM kararlarına da Türk mahkemeleri uymaktadır. Bu noktada ferdi başvuruyu getiren iktidar biziz, anayasaya koyan biziz. Bu Türkiye’de vatandaşlarımıza yeni bir hak arama yolu olarak ortaya çıktı. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine giden pek çok dava bu vesileyle azaldı. Anayasa Mahkememizin kişisel müracaat yolunu faal işletmesi AİHM’e açılan pek çok davayı da geçerli kontrol yapılmış denerek reddine sebep oldu.” diye konuştu.
Bekir Bozdağ, bir periyot Anayasa Mahkemesinin yapısının değiştirilmesi ve kişisel müracaatın yine düzenlenmesinin tartışıldığı belirtilerek sorulan soruyu da cevapladı. Ferdî müracaat sayısında önemli artış olduğunu anlatan Bozdağ, vatandaşların bu hak arama konusunda bilinçlendiği değerlendirmesinde bulundu.
“Tutuklama önlemi, hakimin takdiriyle uygulanan bir şey”
Bayana yönelik şiddete ait soru üzerine Bozdağ, bu mevzunun herkesin yüreğini dağladığını, dileğinin bu cins olayların, cinayetlerin yaşanmaması olduğunu söyledi. Türk Ceza Kanunu’nda yapılan değişiklikle bayana karşı şiddetin taammüden yaralama hatasında kendi ismiyle kaydedilmesinin sağlandığını anımsatan Bozdağ, ayrıyeten eziyet, azap, makûs muamelenin cezalarının arttırıldığını, yüze kezzap atmanın da yaralama hatasının nitelikli hali kapsamına alındığını bildirdi. Kolay yaralamanın tutuklama nedeni sayılmadığını fakat bayana karşı işlenmişse yasa koyucunun mahkemelere tutuklama konusunda yol gösterdiğini lisana getiren Bozdağ, şöyle devam etti:
“Katalog kabahatler ortasına alınmak suretiyle yasa koyucu, ‘kadına karşı yapılan yaralamanın niteliğine bakma’ diye mahkemelere bir yol gösteriyor. Bu haliyle yaralamanın niteliği kolaydır yahut niteliklidir ayrım yapmadan şayet mağdur bayansa, ‘tutuklama nedeni varsayılan hallerden ben bunu sayıyorum’ diyor yasa koyucu. Hasebiyle mahkemeler bundan sonra bu maddeyi uygularken tutuklama önlemine başvurmak isterse elinde bir münasebet olacaktır. Alışılmış bütün bunlara karşın tutuklama önlemi, hakimin takdiriyle, mahkemenin takdiriyle uygulanan bir şey. Mahkemenin ve hakimin takdirini bu yasa ortadan kaldırmıyor fakat bu yasanın uygulamaya girmesinden sonra tutuklama önleminin uygulanacağını ümit ediyoruz.”
Bozdağ, “bir yumruk ya da tokadın tutuklama sebebi sayılıp sayılmayacağı”nın sorulması üzerine, bunu da mahkemenin takdir edeceğini söyledi.
Seçim maddesindeki değişiklik
Seçim Kanunu’ndaki değişiklikle seçim heyetlerinin oluşma formunun değiştirildiğinin anımsatılması üzerine Bozdağ, evvelden en kıdemli hakimin heyet lideri olduğunu, yeni düzenlemeyle birinci sınıfa ayrılmış yargıçlar ortasında çekilecek kura ile konsey liderinin belirleneceğini söyledi. Düzenlemenin seçim güvenliğine ait bir riskinin olmadığını kaydeden Bozdağ, kuranın herkesin huzurunda yapıldığını, bunun gerçek bir düzenleme olduğunu lisana getirdi.
“Türkiye’nin seçim sistemi içerisinde seçim güvenliğinin ihlal edilebilmesi mümkün değil.” sözlerini kullanan Bozdağ, seçimde hileden bahsetmenin mevzuatı bilmemek yahut seçim sonuçlarını evvelce görerek mazeret aramak olduğunu belirtti. Bozdağ, “Başarısızlığa mazeret hazırlamasınlar, başarmak için çalışsınlar. Türkiye’de bugüne kadar yapılan seçimler ortada. Memleketler arası kontrol de var, kendi iç kontrolümüz de var. Kimse seçimlerin güvenliğine ait Türkiye’yi haksız gösterecek bir şey ortaya koyamadı, bundan sonra da koyamayacak.” dedi.
Muhalefetin güçlendirilmiş parlamenter sistem mutabakatı
Muhalefetten 6 partinin bir ortaya gelerek hazırladıkları parlamenter sisteme ait mutabakatlarını incelediğini söyleyen Bozdağ, muhalefetin isteklerini somutlaştırmadığını lisana getirdi. Muhalefetin dilek ve temennide bulunduğunu aktaran Bozdağ, bunlar anayasada ilgili yerlere yerleştirildiğinde 17 Nisan 2016’dan evvelki anayasa metninin ortaya çıktığını anlattı. Bozdağ, “Eski sistemi motamot tekrarlıyorlar, ismine güçlendirilmiş parlamenter sistem diyorlar. Eskiye dönüyorlar, yeni sistem diyorlar. Yeni bir tane bir şey göstersinler.” diye konuştu.
Bozdağ, muhalefetin mutabakatında sistemle alakalı tek şeyin Cumhurbaşkanı seçilen kişinin 7 yıldan sonra yine seçim hakkı verilmemesi olduğunu, ayrıyeten ömür uzunluğu siyaset yasağı getirildiğini aktardı. Bu durumun sistemle alakasının bulunmadığını belirten Bozdağ, şöyle devam etti:
“Öte yandan cumhurbaşkanını nasıl seçeceklerini yazmamışlar. Her şeyi yazıyorlar, cumhurbaşkanını parlamento mu seçecek, yoksa halk mı seçecek artık ki üzere, bunu açık bırakmışlar. Dilek ve temenni de yok. Ben de merak ediyorum sanki niçin susmuşlar burada. Zira halk bugün cumhurbaşkanını direkt seçiyor. Halktan cumhurbaşkanını direkt seçme hakkını almak, halkı cumhurbaşkanı seçmeye ehil görmemektir. Bugün Türk halkı 2018’den bu yana yürütme organı olan devlet lideri, cumhurbaşkanını direkt seçiyor, yani yürütme organını direkt seçiyor. Fakat eski sistemde halk yürütme organını seçmiyor. Türk halkının yürütme organını seçme hakkı yok, anayasa ve yasalar bu türlü bir hak vermeyecek. Birinci kere 2017 anayasa değişikliğiyle Türk halkına bu yetki verildi. Bu yetkiden sonra birinci kere Türk halkı 2018’de yürütme organını direkt kendi seçti. Artık diyorlar ki ‘Yürütme organını seçmeye Türk halkı layık değildir, biz onu Türk halkından geri alacağız, Meclise vereceğiz, vekillere vereceğiz.’ Vekillerin içerisinden yürütme organının kim olacağını cumhurbaşkanı başbakanı atayarak belirleyecek. İnanç oyu alırsa da hükümeti kurmuş olacak.”
Bakan Bozdağ, bununla Türk halkına verilmiş iki değerli hak olan cumhurbaşkanını seçme hakkı ile yürütme hakkını direkt seçme hakkının geri alınacağını söyledi.
Bakan Bozdağ, yargıda amaç müddet uygulamasına ait soru üzerine bu husustaki beklentiye ulaşamadıklarını, çalışma ve kontrollerin yapıldığını, ayrıyeten müddetlerin de tekrar tanzim edileceğini bildirdi.
İstinaf mahkemelerinin yargı sürecini uzattığına yönelik tenkitleri cevaplayan Bozdağ, istinaf hukuk dairelerinin verdiği yaklaşık 1 milyon 800 bin karardan 450 binden fazlasının temyiz hakkı olmasına karşın temyiz müracaatında bulunmadığını belirtti. Bozdağ, “İstinaf yargılamayı uzatan değil, yargılama süreçlerini kısaltan ve kararların doğruluk oranlarını arttıran çok değerli bir ıslahattır. Bu ıslahatı korumak, geliştirmek, aksayan taraflarını düzeltmek bizim vatandaşımızın adalet beklentisine olumlu katkı sağlayacaktır.” değerlendirmesini yaptı.
“Hakimler rüzgara nazaran değil, anayasa, hukuk, kanun ve belgeye nazaran edindikleri vicdani kanaatle karar verir”
Kamuoyunda Elmalı davası olarak bilinen davaya ait soru üzerine Bozdağ, kelam konusu davada hakimin hakikat karar verdiğini, belgeyi bilmeden içindeki kanıtları görmeden tenkit yapmanın haksızlık olacağını söyledi.
Yargı kararlarını bazen kendisinin de eleştirdiğini belirten Bozdağ, yargı içinde bu kararların denetlendiğini hatırlattı.
Yargıçların takdir hakkı olduğuna, bu hakkın Anayasa’nın 138’inci unsuruna nazaran anayasa ve kanuna nazaran kullanılması gerektiğine işaret eden Bozdağ, “Hakimin vicdanı, anayasaya, kanuna, hukuka ve belgedeki kanıtlardan edindiği kanaate bağlı olacak. Bir yere bağlı olmazsa rüzgar nereden yapıtsa o yana masraf. Yargıçlar rüzgara nazaran değil, anayasa, hukuk, kanun ve belgeye nazaran edindikleri vicdani kanaatle karar verir.” dedi.
Bakan Bozdağ, bayana karşı şiddeti tutuklama nedeni varsayılan haller ortasına aldıklarını anımsatarak “23 yerinden birini bıçaklamayı, özgür bırakmayı ben kendi adıma gerçek göremem, kabullenemem. Bıçak kullanıyor, bıçak silah. 23 yerinden vuruyor o da ha keza o denli. Tutuklanacaksa herhalde 23 yerinden bir bayanı bıçaklayan kişinin tutuklanması kadar bizim maddelerimize uygun bir şey olamaz.” diye konuştu.
Güzel hal indirimi konusunda da somut bir adım atıldığına dikkati çeken Bozdağ, yeni düzenlemeyle hak etmeyenlerin âlâ halden yararlanamayacağını kaydetti.
Sizlere daha iyi hizmet sunabilmek adına sitemizde çerez konumlandırmaktayız. Kişisel verileriniz, KVKK , GDPR ve CCPA kapsamında toplanıp işlenir. Detaylı bilgi almak için Veri Politikamızı / Aydınlatma Metnimizi inceleyebilirsiniz. Sitemizi kullanarak, çerezleri kullanmamızı kabul etmiş olacaksınız.
News
