Depremin en şiddetli etkilendiği Paktika’nın Giyan ilçesinde, AA muhabiri depremzedelerle görüştü.
22 Haziran’da Afganistan’ı vuran 5,9 büyüklüğündeki zelzelenin akabinde hayatını kaybedenlerin sayısının 1150’ye çıktığı, yaralı sayının 1600’ü geçtiği açıklandı.
Giyan’da köylerdeki konutların genelde erkek kardeşlerin aileleriyle bir arada yaşadığı iki katlı, geniş konutlar olduğu göze çarpıyor. Bu nedenle konutlar kalabalık aileleri barındırıyor. Lakin kil, çamur ve kerpiçten yapılan meskenlerin neredeyse yarısı yıkıldı. Geri kalanlar ortasında da önemli hasar gören birçok konut bulunuyor. Yıkılmayan meskenlerin ise nispeten maddi durumu daha âlâ olup meskenlerini güçlendiren bireylere ilişkin olduğu görülüyor.
Köylerde sağlam duvarlı, yeni yapıldığı muhakkak olan birçok konutta, çatlakların dahi oluşmadığı görüldü.
Giyan sakini Gafur Rahman, zelzele gecesine ait, “Deprem olduğunda herkes dışarı çıktı. Ellerindeki fener ya da ateşle sarsıntısı duyurdular. Zira birçok insan o saatte uyuyordu. Herkes yıkılan meskenlere koştu yardım için.” sözlerini kullandı.
Diğer köylülere nazaran daha yeterli durumda olduğu gözlenen Rahman, kendi ailesinden de 4 yaralı olduğunu lakin kimsenin hayatını kaybetmediğini aktardı.
Rahman, iki komşu aileden toplamda 15 kişinin hayatını kaybettiğini söyledi.
Aileler parçalandı
Afganistan’daki sarsıntıda insanların çabucak hemen hepsi çok sayıda yakınını yitirdi.
Onlardan biri olan 10 yaşındaki Nakibullah da öteki yüzlerce çocuk üzere zelzele nedeniyle ebeveynlerini kaybetti.
Çektiği acısı nedeniyle konuşmakta zorlanan Nakibullah, “Ruh halim makûs. Kendimde değilim. Ne yapacağımı bilmiyorum. Gelecek hakkında telaşlarım var. Ne yaparım, nerede yaşarım bilmiyorum.” dedi.
Nakibullah’ın annesi, babası ve 3 kız kardeşi enkaz altında kalarak can verdi. Uçka köyündeki meskenleri ise büsbütün harabeye dönmüş durumda.
Akraba ve köylülerin yardımıyla aile fertlerinin cansız vücutları enkazdan çıkarıldı, toplu cenaze merasimi düzenlendi ve köy mezarlığına defnedildi. Nakibullah’ın ailesinden ise yalnızca bir kız kardeşi ve erkek kardeşi kaldı.
Nakibullah, amcasının konutunda yaşadığını fakat kardeşlerinin dayısının meskenine gönderildiğini aktardı.
Nakibullah, “Deprem olduğunda ben de dahil hepimiz toprak altında kaldık. Beni çıkardılar sonra da kız kardeşimi. Kardeşlerim anne ve babamı daima soruyor ve ağlıyor. Bu nedenle onları dayımın konutuna götürdük.” diye konuştu.
Maddi imkansızlıklar içerisinde olduğunu ve yardım beklediğini aktaran amca ise zelzelede bir oğlunu kaybettiğini, ailesinden 4 kişinin yaralandığını kaydetti.
Ailesinden 12 kişi hayatını yitirdi
53 yaşındaki Feyzullah Pişakman da ailesinden 12 kişinin “şehit” olduğunu söyledi.
Pişakman da birçok köylü üzere kalabalık bir meskende yaşıyordu. Anlattığına nazaran, kendi ailesi, kardeşleri ve onların aileleri ile toplamda 20 kişi alt katı ahır, üst katı da her aileye bir oda olacak halde geniş bir konutta yaşıyordu.
Deprem günü Host vilayetinde hamallık yaptığını aktaran Pişakman, kendi ailesine ilişkin oda duvarlarının daha sağlam olduğunu bu nedenle eşi ve 3 kızının hayatta kaldığını belirtti.
Ailesinden 12 kişinin hayatını kaybettiğini söz eden Pişakman, “Kardeşlerim, eşleri ve çocukları hayatını yitirdi. Birebir meskende yaşıyorduk. Bizim bulunduğumuz taraftaki duvarlar sağlamdı bu nedenle eşim ve çocukları hayatta kaldı. Şu an ise yaşayacağımız bir yer yok. Dışarıda kalıyoruz.” dedi.
Pişakman, “Haberi alır almaz apar topar köye geldim. Ben gelene kadar enkaz altındaki ailemi, komşular ve akrabalar çıkartmışlardı. Ben geldikten sonra da cenaze namazını kılıp defnettik.” tabirlerini kullandı.
Ruh haline ait bir soruya, Pişakman “Çok şükür, uygunum. Natürel ki acı verici bir olaydı lakin Allah’tan geldi. Sabretmekten öteki bir dermanımız yok. Eşim ve kızlarımı, kız kardeşimin meskenine götürdüm. Meskenimi tekrar yapacak param da maalesef yok.”
Taliban mensubu eşini kaybetti
28 yaşındaki Taliban mensubu Muhammed Nurşah Muttesir olay günü Pençşir vilayetinde misyonda olduğunu söyledi.
Depremde babasını, kardeşini, eşini ve 2 kızını kaybettiğini aktaran Muttesir, şu tabirleri kullandı:
“Gelene kadar amcamın oğlu köylülerin de takviyesiyle cesetleri enkazın altından çıkarmış. Sonra cenaze namazını kıldık ve 5’ini de kendi ellerimle defnettim. Geriye annem, ben ve küçük bir erkek çocuğum kaldı. Ruh halim doğal ki âlâ değil lakin takdiriilahi. Teslim olmaktan diğer dermanımız yok.”
AA / Sayed Khodaiberdi Sadat – Yeni
News
